Problemy z odżywianiem na tle nerwowym

Zaburzenia odżywiania na tle psychicznym pojawiają się już u młodych, dorastających dziewcząt (rzadziej chłopców). Wraz z wejściem w fazę dojrzewania zmienia się figura. Często etap tych zmian nazywany jest etapem „brzydkiego kaczątka”. Pojawiają się pierwsze kompleksy, które częstokroć odbierane są jako główna przyczyna niepowodzeń w szkole, w relacjach z rówieśnikami oraz braku odwzajemnienia uczuć. Zaburzenia odżywiania mogą być także odpowiedzią na pewne doświadczenia, z którymi nastolatkowie wchodzący w dorosłość niekoniecznie potrafią sobie poradzić, np. koniecznością zmiany szkoły po zakończeniu danego etapu edukacji. 

Niektóre badania wykazują, iż istnieje pewna grupa osób, które nie radząc sobie z problemami, obsesyjnie koncentrują się na jedzeniu. Zaburzenia odżywiania na tle nerwowym mogą być także rekcją na stres, niepowodzenia życiowe czy brak poczucia bezpieczeństwa w rodzinie. 

W przypadku dzieci rodzice często przelewają na swoje pociechy własne niezrealizowane ambicje i marzenia. Stawianie przed nastolatkami wygórowanych oczekiwań może wyrządzić wiele krzywdy. Dziecko może w pewien sposób poczuć się niedocenione, co w konsekwencji doprowadzi je do zaburzeń na tle odżywiania. Takie zjawisko nasilić mogą także konflikty oraz zaburzenia relacji rodzinnych. 

Również nadopiekuńczość rodziców może prowadzić do obsesji na punkcie jedzenia. Nieustająca kontrola w każdej strefie życia sprawia, że jedyną sferą, w której nastolatek może się zbuntować, jest odżywianie. Wówczas ma on pozorną kontrolę nad sobą, nad swoimi potrzebami. Według niektórych badań przyczyny zaburzeń odżywiania dopatrywać można się w modelu rodziny, w którym to matka dominuje, a ojciec przyjmuję postawę pasywną. Rozwojowi zaburzeń może także sprzyjać alkoholizm w rodzinie, chaos, napięcia, nieporozumienia, częste kłótnie, które niejednokrotnie pozostają nierozwiązane. 

Zarówno wśród dzieci, nastolatków, jak i osób dorosłych obsesyjnej kontroli nad jedzeniem mogą sprzyjać czynniki wynikające z niezadowolenia z wyglądu własnego ciała. Brak akceptacji sylwetki oraz wagi może być wynikiem przykrych doświadczeń. Najczęściej do grona tych czynników zaliczane są czyjeś uwagi na temat naszego wyglądu. Również sytuacje stresujące mogą wywołać obsesję na punkcie własnej wagi. Może to być niepozorne dla otoczenia wydarzenie, np. ważny egzamin w szkole lub na uczelni, czy też rozmowa o pracę w nowej firmie.  

Wśród osób borykających się z zaburzeniami odżywiania są również modelki i fotomodelki. Sprzyja temu presja otoczenia, a także współczesny kanon piękna kształtowany przez media. Jest wiele czynników mogących doprowadzić do obsesyjnej kontroli nad jedzeniem. Wszystkie jednak mają podłoże psychiczne. 

Zaburzenia odżywiania - gdzie szukać pomocy? 

Jednym z pytań osób, które zdają sobie sprawę z tego, że mają problem z zaburzeniami odżywiania, jest: jak sobie pomóc? Leczenie zaburzeń odżywiania polega przede wszystkim na psychoterapii. Głównym założeniem terapii jest przywrócenie lub wyrobienie właściwych nawyków żywieniowych oraz zmiana myślenia i postrzegania własnych potrzeb, i emocji. Jeżeli szukasz pomocy, umów się na wizytę. Samodzielnie trudno jest sobie poradzić z problemami na tle zaburzeń odżywiania. 

Cytowania:
Kędra E., Pietras J., Zaburzenia odżywiania - znak naszych czasów, Problem Higieny i Epidemiologii 2011, 92(3): 530-534