Mylenie faktów, zapominanie, wolniejsze myślenie na starość - Terapia Centrum

Otępienie starcze - definicja

Otępienie starcze nazywane jest również demencją. Przez to pojęcie rozumie się obniżenie sprawności umysłowej o różnorodnym natężeniu. Otępienie nie jest klasyfikowane jako odrębna jednostka chorobowa, lecz jako schorzenie, które powstaje w wyniku czynników niekorzystnie oddziałujących na mózg. Klasyfikacja ICD-10 (według Światowej Organizacji Zdrowia) otępienie starcze definiuje jako zespół otępienny, który może zostać wywołany przewlekłymi chorobami mózgu o postępującym charakterze. Występowanie zaburzeń funkcji poznawczych nierozerwalnie związane jest z innymi zaburzeniami - emocjonalnymi, świadomości, motywacji oraz zachowania. 

Problemy z pamięcią w otępieniu starczym dotyczą zdolności uczenia się i przyswajania nowych informacji, a także trudności z odtwarzaniem wcześniej nabytych informacji - zwłaszcza w zaawansowanym stadium otępienia.

W przypadku otępienia starczego zazwyczaj zachowana pozostaje orientacja w przestrzeni. Może jednak wystąpić chwiejność emocjonalna, apatia, nadmierna drażliwość oraz pesymistyczne stosunki w kontaktach społecznych. O otępieniu starczym można mówić, gdy powyższe objawy towarzyszą osobie chorej od co najmniej pół roku.

Klasyfikacja DSM-IV określa otępienie jako zespół objawów towarzyszących zaburzeniom procesów poznawczych, które obok zaburzeń pamięci obejmują również dwie inne sfery funkcji poznawczych. Mogą to być zaburzenia mowy (afazja), aktywności ruchowej (apraksja), zaburzenia funkcji wykonawczych (planowania, kontroli, inicjowania), a także zaburzenia zdolności rozpoznawania przedmiotów (agnozja).

Otępienie starcze negatywnie wpływa na aktywność zawodową, wykonywanie codziennych czynności i obowiązków oraz funkcjonowanie w społeczeństwie.

Jakie są przyczyny otępienia starczego?

Przyczyn otępienia starczego jest wiele. Wśród najczęściej występujących wyróżnić należy:

• chorobę Alzheimera (otępienie typu alzheimerowskiego),
• chorobę Picka oraz inne zaburzenia, które prowadzą do uszkodzenia płatów czołowych i skroniowych,
• chorobę Parkinsona - zwyrodnieniowa choroba ośrodkowego układu nerwowego,
• neuroboreliozę - choroba układu obwodowego i układu nerwowego, skutkuje licznymi zmianami w zachowaniu człowieka oraz objawami neurologicznymi,
• chorobę Huntingtona - dotycząca zaburzeń motorycznych, zachowania oraz zdolności poznawczych,
• otępienie z ciałami Lewy'ego - występują objawy psychiczne (omamy wzrokowe), neurologiczne (otępienie) oraz poznawcze (zaburzenia uwagi i czynności wykonawczych),
• chorobę Creutzfeldta-Jakoba - gąbczaste zwyrodnienie mózgu, które prowadzi do postępującej degradacji mózgu,
• zakażenie wirusem HIV,
• AIDS,
• nadużywanie alkoholu (uzależnienie od alkoholu),
• awitaminozę B12 - niedobór witaminy B12 w organizmie,
• udar mózgu,
• nadczynność tarczycy.
   

Otępienie starcze - objawy

Wśród najpopularniejszych objawów zaburzenia starczego wymienione zostały:

• zaburzenia pamięci krótkotrwałej, któremu towarzyszy pamiętanie zdarzeń z przeszłości,
• zapominanie nazw przedmiotów, a także imion i nazwisk,
• trudności z komunikacją społeczną,
• wymaganie pomocy od innych osób przy codziennych, zwyczajnych czynnościach.
   

Otępienie starcze - diagnoza i leczenie

Otępienie starcze może być prawidłowo zdiagnozowane dzięki wykonaniu następujących badań:

• tomografii komputerowej, która pozwala na wykluczenie tętniaków oraz guzów w mózgu,
• rezonansu magnetycznego,
• morfologii (wykluczenie lub potwierdzenie anemii),
• badań tarczycy,
• badań dotyczących niewydolności wątroby,
• badań genetycznych.

Jednym ze sposobów leczenia stosowanym w otępieniu starczym jest farmakoterapia. Niestety, nie ma możliwości całkowitego wyleczenia. Prawidłowo dobrane leki skutecznie poprawiają jakość życia osoby chorej.

Terapia osób, które borykają się z otępieniem mózgu, opiera się także na stymulowaniu pracy mózgu poprzez zastosowanie ćwiczeń intelektualnych. Ponadto wykorzystywane są następujące rodzaje terapii:

• terapia zajęciowa - utrwalenie i odtwarzanie utraconych umiejętności chorego,
• terapia kognitywna - opiera się na treningu pamięci,
• terapia walidacyjna - pomaga poprawić samopoczucie osób chorych, zmniejszyć uczucie lęku i niepokoju, a także pobudzić prawidłowe zachowania społeczne,
• terapia środowiskowa - opiera się na wykreowaniu bezpiecznego otoczenia,
• terapia reminiscencyjna - to przywoływanie wspomnień na zasadzie stymulowania.